مهمترین اقدامات کمکهای اولیه
۱. بریدگی
در مواجهه با بریدگی، ناحیه آسیبدیده را بالاتر از سطح قلب قرار دهید تا تورم کاهش یابد و مایع جمعشده در آن ناحیه تخلیه شود. اگر بریدگی در ناحیه باسن است، دراز بکشید و با استفاده از بالش، آن را بالا نگه دارید. در صورت عدم امکان این کار، سعی کنید ناحیه بریدهشده را در سطح قلب یا نزدیک به آن قرار دهید، بهویژه اگر با خونریزی همراه باشد.
۲. سوختگی درجه اول
سوختگیهای درجه اول (سطحی) تنها لایه بیرونی پوست را درگیر میکنند و معمولاً جدی نیستند، اگرچه ممکن است دردناک باشند.
برای درمان:
زخم را با آب ولرم (نه یخ) بشویید، زیرا آب سرد میتواند به بافت آسیب بزند.
پس از شستوشو، از کمپرس سرد یا کیسه یخ استفاده کنید.
از مالیدن روغن یا کره روی سوختگی خودداری کنید، زیرا این مواد مانع از خروج گرما میشوند و آسیب را تشدید میکنند.
استفاده از مخلوط آب و جوششیرین میتواند به خنکسازی ناحیه سوخته کمک کند.
۳. حمله قلبی
در صورت بروز حمله قلبی، اقدام سریع میتواند آسیب را کاهش دهد. جویدن آسپرین (با دوز پایین) مفید است، زیرا از لخته شدن خون جلوگیری میکند. برای اثرگذاری سریعتر، آسپرین را بجوید (نه بلعیدن) و بلافاصله با اورژانس تماس بگیرید.
۴. نیش زنبور
در صورت گزیده شدن توسط زنبور:
نیش را هرچه سریعتر خارج کنید (با موچین، خراشیدن یا فشار دادن).
پس از خارج کردن نیش، محل را با آب و صابون بشویید و کمپرس یخ بگذارید.
اگر به نیش زنبور حساسیت دارید، از اپیپن (سرنگ خودکار) استفاده کنید و فوراً به اورژانس مراجعه کنید.
توجه داشته باشید که نیش زنبور بویی آزاد میکند که ممکن است زنبورهای دیگر را به سمت شما جذب کند، بنابراین از محل دور شوید.
۵. آسیبهای چشمی
در آسیب چشمی:
از تمیز کردن چشم خودداری کنید، مگر در موارد تماس با مواد شیمیایی (که باید بلافاصله با آب شسته شود).
در سایر موارد، چشم را بپوشانید و سریعاً کمک پزشکی بگیرید.
دستکاری چشم ممکن است آسیب را تشدید کند.
۶. شکستگی
در صورت شکستگی:
عضو آسیبدیده را حرکت ندهید و با آتل ثابت نگه دارید.
حتی اگر آسیب جزئی به نظر برسد (مثل دررفتگی یا پیچخوردگی)، برای جلوگیری از عوارض جدیتر به پزشک مراجعه کنید.
۷. تراشههای چوب
برای خارج کردن تراشه چوب:
ابتدا ناحیه اطراف را با ضدعفونیکننده تمیز کنید.
اگر تراشه کاملاً در پوست فرو رفته، با سوزن استریل (جوشاندهشده) آن را بیرون بیاورید.
پس از خارج کردن تراشه، محل را با آب و صابون بشویید.
۸. نیش مار
در صورت گزیده شدن توسط مار:
آرامش خود را حفظ کنید تا ضربان قلب کاهش یابد و سم سریعتر پخش نشود.
از مصرف مسکنهای رقیقکننده خون خودداری کنید.
بلافاصله با اورژانس تماس بگیرید.
در صورت نیاز به حرکت، آهسته راه بروید (ندوید).
میتوانید روغن نارگیل روی زخم بمالید (ضد باکتری) و آن را با باند بپوشانید.
۹. انسداد تنفسی
اگر فردی نفس نمیکشد:
او را به پشت بخوابانید و دهانش را از اجسام خارجی یا مایعات پاک کنید.
با کج کردن سر و بالا آوردن چانه، راه تنفس را باز کنید.
با فشار ملایم به فک پایین، زبان را از مسیر تنفسی دور نگه دارید.
۱۰. جای زخم
برای جلوگیری از تشکیل جای زخم:
جوششیرین (بهدلیل خاصیت ضدعفونیکنندگی) میتواند به کاهش اسکار کمک کند.
اجازه دهید زخم در معرض هوا باشد.
مخلوط آب و جوششیرین نیز یک ضدعفونیکننده مؤثر است.
نکته پایانی درباره چسب زخم
برای جدا کردن چسب زخم بدون آسیب:
از روغن بچه، الکل یا آب گرم استفاده کنید.
همچنین میتوانید ناحیه را با یخ سرد کرده و سپس چسب را بهآرامی جدا کنید.
از کندن ناگهانی چسب خودداری کنید، زیرا ممکن است زخم باز شود یا پوست آسیب ببیند.
کمکهای اولیه نهتنها برای مواقع آسیب، بلکه در طول درمان نیز اهمیت دارند.