کاخ ثابت پاسال تهران | آشنایی با تاریخچه و معماری کاخ ورسای ایران

کاخ ثابت پاسال تهران؛ میراثی از شکوه و تجمل

کاخ ثابت پاسال که در میان مردم به نام «کاخ ورسای تهران» نیز شناخته می‌شود، یکی از مجلل‌ترین و خاص‌ترین بناهای تاریخی پایتخت است. این کاخ نه‌تنها به خاطر معماری منحصر به‌فرد خود بلکه به دلیل داستان‌های تاریخی و سرنوشت پر فراز و نشیبی که داشته، توجه بسیاری از علاقه‌مندان به میراث فرهنگی را به خود جلب کرده است.

موقعیت مکانی کاخ ثابت پاسال تهران

کاخ ثابت پاسال در خیابان نوفل لوشاتو، نبش خیابان زرتشت در مرکز تهران قرار دارد. این موقعیت در یکی از محله‌های قدیمی و پرتردد شهر، سبب شده تا این بنا در دید عموم قرار گیرد.

 تاریخچه و مالک اصلی کاخ  ثابت پاسال تهران

مالک اصلی این کاخ، «حبیب‌الله ثابت پاسال» بود؛ یکی از ثروتمندترین تاجران و سرمایه‌گذاران ایرانی پیش از انقلاب. او پایه‌گذار تلویزیون ملی ایران و از چهره‌های برجسته اقتصادی دوران پهلوی بود. ساخت این کاخ در دهه ۱۳۴۰ شمسی به پایان رسید و طراحی آن الهام‌گرفته از کاخ ورسای فرانسه است.

 معماری کاخ ثابت پاسال تهران

• سبک معماری: نئوکلاسیک اروپایی

• الهام گرفته از: کاخ ورسای (فرانسه)

• ویژگی‌ها:

  • ستون‌های بلند و مجلل

  • نمای سنگی با تزئینات گچ‌بری‌شده

  • سالن‌های بزرگ با سقف‌های بلند و لوسترهای عظیم

  • حوض‌خانه، باغچه و فضاهای باز داخلی

این کاخ بیش از ۱۱ هزار متر مربع مساحت دارد و ساختمان اصلی حدود ۵ هزار متر مربع را شامل می‌شود.

 وضعیت کنونی و سرنوشت پس از انقلاب کاخ ثابت پاسال تهران

پس از انقلاب سال ۱۳۵۷، کاخ مصادره شد و به مالکیت بنیاد مستضعفان درآمد. سال‌ها این بنا بدون استفاده خاصی باقی ماند و زمزمه‌هایی درباره تخریب و ساخت مجتمع تجاری به جای آن به گوش می‌رسید.

اما با اعتراض فعالان میراث فرهنگی و شهروندان، در نهایت در سال ۱۳۹۶، کاخ ثابت پاسال به عنوان اثر ملی ثبت نشد، ولی دستور توقف تخریب آن صادر شد و برنامه‌هایی برای بازسازی و تبدیل آن به موزه یا مجموعه فرهنگی مطرح شد.

 اهمیت فرهنگی و تاریخی کاخ  ثابت پاسال تهران

کاخ ثابت پاسال نمادی از تجمل‌گرایی، قدرت اقتصادی و ذوق معماری دوره پهلوی است. همچنین می‌توان آن را بازتابی از تعامل فرهنگی میان ایران و غرب در آن دوران دانست. این بنا با معماری باشکوه و گذشته تاریخی‌اش، می‌تواند به یکی از جاذبه‌های فرهنگی و گردشگری مهم تهران تبدیل شود.

در میان کاخ‌های معروف تهران از دوران پهلوی، علاوه بر کاخ ثابت پاسال،کاخ مرمر تهران نیز با معماری چشم‌نواز و طراحی منحصربه‌فرد، جایگاهی ویژه در تاریخ معماری ایران دارد.