درآمد فیلمها معمولاً از گیشه، انتشار نسخهٔ خانگی و فروش حق پخش تلویزیونی بهدست میآید. میزان فروش گیشه، به دلیل سهم عمدهای که دارد، بیشتر برای ارزیابی موفقیت فیلم مورد توجه قرار میگیرد، زیرا نسبت به درآمد نسخهٔ خانگی و حق پخش تلویزیونی اندازهگیری آن آسانتر است.
بهطور سنتی، فیلمهای جنگی و درامهای تاریخی ژانرهای محبوب بودهاند، اما در قرن ۲۱، ژانر ابرقهرمانی جایگاه ویژهای در میان مخاطبان یافته است. برخی از آثار شرکت دیسی مانند بتمن و سوپرمن و همچنین فیلمهای مارول مانند مرد عنکبوتی و دنیای سینمایی مارول در جدول پرفروشها حضور دارند.
موفقترین فیلمها و مجموعههای ابرقهرمانی و علمی-تخیلی:
فیلم / مجموعه | ژانر | نکته قابل توجه |
---|---|---|
انتقامجویان: پایان بازی | ابرقهرمانی | موفقترین فیلم ابرقهرمانی |
سری فیلمهای انتقامجویان | ابرقهرمانی | ۱۰ فیلم پرفروش بر پایه گروه انتقامجویان |
مرد عنکبوتی و مردان ایکس | ابرقهرمانی | فروش موفق در گیشه |
جنگ ستارگان | علمی-تخیلی | چهار فیلم در نمودار فروش |
هری پاتر، پارک ژوراسیک، دزدان دریایی کارائیب | فانتزی / ماجراجویی | فروش موفق |
تنها فیلمهای غیر اقتباسی، دنباله یا بازسازی که در میان ۱۰ فیلم پرفروش قرار دارند، آواتار و تایتانیک هستند که هر دو توسط جیمز کامرون نوشته، تهیه و کارگردانی شدهاند.
پویانماییهای موفق در گیشه:
انیمیشنهای پرفروش: «درون و بیرون ۲»، «شیر شاه»، «منجمد»، «منجمد ۲»، «زوتوپیا» (دیزنی)
پیکسار: «شگفتانگیزان ۲»، «داستان اسباببازی ۳ و ۴»، «در جستجوی دوری»، مجموعه «ماشینها»
دیگر مجموعههای موفق: «شرک»، «عصر یخبندان»، «ماداگاسکار»، «من نفرتانگیز»
با وجود این که تورم، موفقیت برخی مجموعه فیلمها در دهههای ۶۰ و ۷۰ میلادی را کمرنگ کرده است، هنوز مجموعههایی از آن دوران وجود دارند که ادامه یافته و فیلمهای جدیدشان ساخته میشوند. فیلمهای مجموعهای مانند سوپرمن، جیمز باند و پیشتازان فضا به صورت دورهای منتشر میشوند.
در این میان نقش تورم و گرانی قابل چشمپوشی نیست. برای مثال، بر باد رفته که ۳۴ سال پرفروشترین فیلم تاریخ بود، اکنون حتی در فهرست ۵۰ فیلم پرفروش اول قرار ندارد. با این حال، اگر فروش آن را با احتساب نرخ تورم بررسی کنیم، همچنان پرفروشترین فیلم تاریخ است.
پرفروشترین فیلمهای دنیا
آواتار با فروش بیش از ۲٫۹ میلیارد دلار، پرفروشترین فیلم تاریخ است. این مبلغ تنها شامل فروش در سالنهای سینما میشود و فروش دیویدی و بخش سینمای خانگی در آن محاسبه نشده است، در حالی که این بخش گاهی موفقیت مالی واقعی فیلمها را شکل میدهد. اگر فروش دیویدی و سینمای خانگی نیز لحاظ شود، دیگر مشخص نیست کدام فیلم پرفروشترین است.
جدول فروش سینمای خانگی و گیشه دو فیلم شاخص:
فیلم | فروش سینما (میلیارد دلار) | فروش ویدئو/دیویدی/بلو-ری (میلیون نسخه) | درآمد سینمای خانگی و اجاره (میلیارد دلار) |
---|---|---|---|
تایتانیک | ۲٫۲ | ۳۰ میلیون دیویدی، ۵ میلیون بلو-ری | ۱٫۲ |
آواتار | ۲٫۹ | ۱۹ میلیون دیویدی، ۷ میلیون بلو-ری | ۰٫۴۰۱ + ۳۰ میلیون نسخه در جهان |
نکات مهم درباره درآمد پخش تلویزیونی:
- هر فیلم با پخش شدن در چندین شبکه، حدود ۲۰ تا ۲۵ درصد فروش سینمایی خود را دریافت میکند.
- تایتانیک از پخش در شبکههای NBC و HBO حدود ۵۵ میلیون دلار درآمد کسب کرد، معادل تقریباً ۹٪ فروشش در آمریکای شمالی.
وقتی یک فیلم دارای بهرهبرداری بسیار بالایی باشد، فروش سینمایی آن ممکن است در مقایسه با درآمدهای فرعی، کم به نظر برسد. برای مثال، شیرشاه حدود ۲ میلیارد دلار از گیشه و سینمای خانگی فروخت، اما اقتباسهای نمایشی آن در سراسر جهان ۸ میلیارد دلار درآمد داشت. همچنین فروش کالاهای مرتبط با فیلم نیز میتواند تاثیرگذار باشد؛ شیرشاه از این راه ۳ میلیارد دلار کسب کرد و فیلم ماشینها که در سال ۲۰۰۶ منتشر شد، با فروش جهانی ۴۶۲ میلیون دلار، در مقایسه با دیگر فیلمهای پیکسار کمتر موفق بود، اما پنج سال پس از انتشار، ۸ میلیارد دلار تنها از فروش کالاهای مرتبط درآمد کسب کرد. فیلم داستان اسباببازی ۳ نیز در کنار فروش ۱ میلیارد دلاری گیشه، حدود ۱۰ میلیارد دلار از فروش کالا درآمد داشت.
در این نمودار، فیلمها بر اساس درآمد حاصل از اکران رتبهبندی شدهاند. شش فیلم مجموعاً بیش از ۲ میلیارد دلار در جهان فروش داشتهاند که آواتار در رتبه اول قرار دارد. همه فیلمها در قرن ۲۱ اکران سینمایی شدهاند (از جمله اکران مجدد).
پرفروشترین فیلمها در گیشه جهانی
رتبه | عنوان فیلم | فروش جهانی (دلار) | سال انتشار |
---|---|---|---|
1 | آواتار | 2,923,706,026 | 2009 |
2 | انتقامجویان: پایان بازی | 2,797,501,328 | 2019 |
3 | آواتار: راه آب | 2,320,250,281 | 2022 |
4 | تایتانیک | 2,257,844,554 | 1997 |
5 | نژا 2 | 2,212,300,000 | 2025 |
6 | جنگ ستارگان: نیرو برمیخیزد | 2,068,223,624 | 2015 |
7 | انتقامجویان: جنگ ابدیت | 2,048,359,754 | 2018 |
8 | مرد عنکبوتی: راهی به خانه نیست | 1,922,598,800 | 2021 |
9 | درون و بیرون 2 | 1,698,863,816 | 2024 |
10 | دنیای ژوراسیک | 1,671,537,444 | 2015 |
11 | شیرشاه | 1,656,943,394 | 2019 |
12 | انتقامجویان | 1,518,815,515 | 2012 |
13 | خشمگین 7 | 1,515,341,399 | 2015 |
14 | تاپ گان: ماوریک | 1,495,696,292 | 2022 |
15 | یخزده 2 | 1,450,026,933 | 2019 |
16 | باربی | 1,447,038,421 | 2023 |
17 | انتقامجویان: عصر اولتران | 1,402,809,540 | 2015 |
18 | فیلم برادران سوپر ماریو | 1,360,847,665 | 2023 |
19 | پلنگ سیاه | 1,347,280,838 | 2018 |
20 | هری پاتر و یادگاران مرگ – قسمت دوم | 1,342,139,727 | 2011 |
21 | ددپول و ولورین | 1,338,073,645 | 2024 |
22 | جنگ ستارگان: آخرین جدای | 1,332,539,889 | 2017 |
23 | دنیای ژوراسیک: سقوط پادشاهی | 1,308,473,425 | 2018 |
24 | یخزده | 1,290,000,000 | 2013 |
25 | دیو و دلبر | 1,263,521,126 | 2017 |
26 | شگفتانگیزان 2 | 1,242,805,359 | 2018 |
27 | سرنوشت خشمگین | 1,238,764,765 | 2017 |
28 | مرد آهنی 3 | 1,214,811,252 | 2013 |
29 | مینیونها | 1,159,444,662 | 2015 |
30 | کاپیتان آمریکا: جنگ داخلی | 1,153,337,496 | 2016 |
31 | آکوامن | 1,148,528,393 | 2018 |
32 | ارباب حلقهها: بازگشت پادشاه | 1,147,997,407 | 2003 |
33 | مرد عنکبوتی: دور از خانه | 1,132,679,685 | 2019 |
34 | کاپیتان مارول | 1,128,274,794 | 2019 |
35 | تبدیلشوندگان: نیمه تاریک ماه | 1,123,794,079 | 2011 |
36 | اسکایفال | 1,108,594,137 | 2012 |
37 | تبدیلشوندگان: عصر انقراض | 1,104,054,072 | 2014 |
38 | شوالیه تاریکی برمیخیزد | 1,081,169,825 | 2012 |
39 | جوکر | 1,074,458,282 | 2019 |
40 | جنگ ستارگان: خیزش اسکایواکر | 1,074,144,248 | 2019 |
41 | داستان اسباببازی 4 | 1,073,394,593 | 2019 |
42 | داستان اسباببازی 3 | 1,066,970,811 | 2010 |
43 | دزدان دریایی کارائیب: صندوقچه مرد مرده | 1,066,179,747 | 2006 |
44 | موانا 2 | 1,059,242,164 | 2024 |
45 | روگ وان | 1,057,420,387 | 2016 |
46 | علاءالدین | 1,050,693,953 | 2019 |
47 | جنگ ستارگان: قسمت اول – تهدید شبح | 1,046,515,409 | 1999 |
48 | دزدان دریایی کارائیب: سوار بر امواج ناشناخته | 1,045,713,802 | 2011 |
49 | پارک ژوراسیک | 1,037,535,230 | 1993 |
50 | من نفرتانگیز 3 | 1,034,800,131 | 2017 |
نکات مهم:
- فروش کالاهای مرتبط و اقتباسهای نمایشی میتواند درآمد هر فیلم را چند برابر کند.
- برخی فیلمها با فروش سینمایی نسبتاً متوسط، از طریق درآمدهای فرعی مانند کالا، پخش تلویزیونی و سینمای خانگی، موفقیت مالی بسیار بالایی کسب کردهاند.
- درآمدهای پخش تلویزیونی معمولاً ۲۰ تا ۲۵ درصد فروش سینما را شامل میشود و در برخی موارد، مانند تایتانیک، حدود ۵۵ میلیون دلار از شبکههای NBC و HBO درآمد حاصل شد.