بازارچه عودلاجان؛ گذری بر تاریخ در قلب تهران
بازارچه عودلاجان یکی از کهن‌ترین بازارهای تهران است که در قلب منطقه ۱۲، در مجاورت بازار بزرگ تهران، واقع شده و قدمتی چند صد ساله دارد. این محله تاریخی در شرق با خیابان ری، در غرب با ناصرخسرو، در شمال با خیابان امیرکبیر و از جنوب با خیابان ۱۵ خرداد هم‌مرز است.
عودلاجان سه محله قدیمی امامزاده یحیی، پامنار و ناصرخسرو را در خود جای داده و بافت تاریخی آن همچنان روایت‌گر زندگی اصیل تهرانی‌های قدیم است. محله‌ای که روزگاری محل سکونت خانواده‌های سرشناس و مرفه بود و امروزه به یکی از مقاصد گردشگری فرهنگی تهران تبدیل شده است.
تاریخچه عودلاجان
در دوران قاجار، عودلاجان یکی از چهار محله اصلی تهران به شمار می‌رفت. در این محله، شخصیت‌هایی چون قوام‌الدوله، مستوفی‌الممالک و سید حسن مدرس زندگی می‌کردند. بسیاری از ساکنان آن زرتشتی یا کلیمی بودند و حتی زبانی به نام «تاتی» میان قدیمی‌ترها رایج بود که برخی از سالمندان هنوز به آن تکلم می‌کنند.
در گذشته، عودلاجان بیش از ۲۶۰۰ خانه و حدود ۱۱۰۰ مغازه داشت و بسیاری از خانه‌ها به‌دلیل وسعت و تعدد اتاق‌ها با نام “خانه قمر خانم” شناخته می‌شدند. این محله محل شکل‌گیری ۱۶ مسجد و مدرسه مذهبی بود و آیین‌هایی چون تعزیه، روضه‌خوانی و زیارت‌نامه‌خوانی به‌طور گسترده در آن برگزار می‌شد.
احیای بازارچه عودلاجان؛ بازگشت شکوه تاریخی
بازارچه عودلاجان با حمایت شهرداری تهران و سازمان میراث فرهنگی، در قالب یک پروژه مرمتی چهار ساله بازسازی شد و از سال ۱۳۹۵ فعالیت خود را از سر گرفت. این بازارچه اکنون به عنوان بازار دائمی صنایع‌دستی و هنرهای سنتی ایران شناخته می‌شود.
فضای بازار با طاق‌های آجری، نورپردازی سنتی، حجره‌های بازسازی‌شده و دیوارهایی پر از تاریخ، حس زنده‌ای از تهران قدیم را به بازدیدکننده منتقل می‌کند.
جاذبه‌ها و فعالیت‌های بازارچه عودلاجان
در بازارچه عودلاجان، غرفه‌هایی متنوع از هنرمندان شهرهای مختلف ایران به چشم می‌خورد که محصولاتی چون:
خاتم‌کاری، منبت‌کاری و قلم‌کاری
سفال و صنایع نمدی
گلیم، فرش دست‌بافت و کیف‌های سنتی
پارچه‌های سنتی و لباس‌های محلی
را ارائه می‌دهند. این بازار فرصت بی‌نظیری برای خرید سوغاتی اصیل ایرانی در یک فضای تاریخی فراهم کرده است.
یکی از بخش‌های جذاب بازار، دیوار یادگاری است؛ جایی که بازدیدکنندگان می‌توانند با نوشتن نام و تاریخ روی یک قطعه سفال، اثری از خود برجای بگذارند.
همچنین یک غرفه مشت‌ومال سنتی مخصوص آقایان در این بازار وجود دارد که برای رفع خستگی گردشگران طراحی شده است.
کافه‌ها و فضای دلنشین بازار عودلاجان
در پایان گشت‌و‌گذار، می‌توانید در کافه‌ها و رستوران‌های سنتی بازار، غذایی لذیذ یا نوشیدنی خنک میل کنید. طراحی داخلی این فضاها با الهام از معماری قدیم تهران، آرامشی خاص به شما هدیه خواهد داد.
جالب است بدانید سریال معروف پدرسالار در یکی از خانه‌های این محله به نام خانه مهرانگیز فیلم‌برداری شده و اکنون به عنوان خانه فرهنگ امامزاده یحیی شناخته می‌شود.
دسترسی به بازارچه عودلاجان
برای بازدید از بازارچه، بهترین مسیر استفاده از مترو تهران است:
ایستگاه مترو پانزده خرداد (نزدیک‌ترین مسیر)
ایستگاه مترو بهارستان (حدود ۱۵ دقیقه پیاده‌روی تا بازارچه)
اگر از خیابان ۱۵ خرداد وارد بازار بزرگ تهران شوید، پس از گذر از مغازه‌ها و حجره‌ها، به ورودی اصلی بازارچه عودلاجان خواهید رسید. در میانه مسیر، پیشنهاد می‌شود بستنی یا فالوده‌ای از «رضا مشتی» که با چرخ‌دستی معروفش مشغول فروش است، نوش جان کنید!
شرایط بازدید بازارچه عودلاجان
ساعات بازدید: هر روز از ساعت ۹ صبح تا ۷ شب (به‌جز جمعه‌ها)
باز بودن در تعطیلات: تنها جمعه‌های اول هر ماه و برخی تعطیلات خاص
آدرس دقیق: تهران، خیابان ۱۵ خرداد، منطقه ۱۲، بازار عودلاجان
گوگل مپ: بازار عودلاجان در گوگل مپ (لینک نمونه)
جمع‌بندی
بازارچه عودلاجان فرصتی است برای گشت‌و‌گذار در دل تاریخ، لمس هنر اصیل ایرانی و آشنایی با سبک زندگی تهران قدیم. آرامش، اصالت، هنر و معماری در این فضا در هم آمیخته‌اند تا تجربه‌ای منحصربه‌فرد را برای بازدیدکنندگان رقم بزنند.
اگر به دنبال مقصدی بکر و آرام در دل طبیعت هستید، پیشنهاد می‌کنیم سفر به روستای کوهپایه کرمان را از دست ندهید. این روستای زیبا با آب‌وهوایی مطبوع، چشم‌اندازهای کوهستانی و معماری سنتی، یکی از مقاصد جذاب گردشگری در استان کرمان به شمار می‌رود.
