ماههای قمری چیستند؟ آشنایی کامل با تقویم هجری قمری و ماههای آن
⏱ زمان مطالعه: ۴ دقیقه
تقویم قمری یا هجری قمری، یکی از تقویمهای مهم در جهان اسلام است که بر اساس گردش ماه به دور زمین تنظیم میشود. در این تقویم، هر ماه با رؤیت هلال ماه جدید آغاز میشود و طول ماهها بین ۲۹ تا ۳۰ روز متغیر است. بسیاری از مناسبتهای مذهبی مسلمانان مانند رمضان، عید فطر، عید قربان، محرم و عاشورا بر اساس تقویم قمری تعیین میشوند.
فهرست مطالب
- تفاوت تقویم قمری با تقویم شمسی
- جدول ماههای قمری و مناسبتها
- ویژگیهای ماههای قمری
- کاربردهای تقویم قمری
- اهمیت شناخت ماههای قمری
- سؤالات متداول
تفاوت تقویم قمری با تقویم شمسی
بر خلاف تقویم شمسی که بر اساس حرکت زمین به دور خورشید است و سال آن ۳۶۵ یا ۳۶۶ روز دارد، تقویم قمری تنها ۳۵۴ یا ۳۵۵ روز دارد. همین اختلاف باعث میشود ماههای قمری نسبت به تقویم شمسی جابهجا شوند و هر سال حدود ۱۰ تا ۱۱ روز جلوتر بیایند. برای مثال، اگر ماه رمضان امسال در فروردین باشد، سال بعد به احتمال زیاد در اسفند یا بهمن خواهد بود.
جدول ماههای قمری و مناسبتها
شماره | نام ماه قمری | نام فارسی رایج | نکات و مناسبتهای مهم |
---|---|---|---|
1 | مُحرَّم | محرم | آغاز سال قمری، روز عاشورا |
2 | صَفَر | صفر | اربعین حسینی |
3 | رَبیعالأوَّل | ربیعالاول | ولادت پیامبر اسلام (ص) |
4 | رَبیعالثّانی | ربیعالثانی (یا آخر) | — |
5 | جُمادیالأوَّل | جمادیالاول | — |
6 | جُمادیالثّانی | جمادیالثانی (یا آخر) | وفات حضرت فاطمه زهرا (س) |
7 | رَجَب | رجب | شب معراج، ولادت امام علی (ع) |
8 | شَعبان | شعبان | ولادت امام حسین (ع)، نیمه شعبان |
9 | رَمَضان | رمضان | ماه روزه، شبهای قدر |
10 | شَوّال | شوال | عید فطر |
11 | ذوالقَعدَه | ذیالقعده | ولادت امام رضا (ع) |
12 | ذوالحِجّه | ذیالحجه | عید قربان، عرفه، عید غدیر |
ویژگیهای ماههای قمری
✅ بر اساس رؤیت هلال ماه آغاز میشوند.
✅ دارای اهمیت مذهبی ویژه در فرهنگ اسلامی هستند.
✅ در تمام کشورهای اسلامی برای تعیین مناسبتهای مذهبی استفاده میشوند.
✅ طول سال قمری کمتر از سال شمسی است (حدود ۱۱ روز کوتاهتر).
کاربردهای تقویم قمری
تقویم قمری در بسیاری از کشورها و فرهنگهای اسلامی از اهمیت بالایی برخوردار است. کاربردهای اصلی آن شامل موارد زیر است:
- تعیین روزهای مناسبتهای مذهبی مانند ماه رمضان، عید فطر، عید قربان، عاشورا و…
- استفاده در عبادات دینی مانند حج و زکات
- ثبت تاریخهای دینی، تاریخی و فرهنگی در متون اسلامی
اهمیت شناخت ماههای قمری
شناخت و درک درست ماههای قمری، به ما کمک میکند تا نسبت به فرهنگ و سنتهای دینی خودمان آگاهی بیشتری داشته باشیم. این آگاهی نهتنها در انجام عبادات دینی کاربرد دارد، بلکه برای برنامهریزی سفرهای زیارتی، حضور در مراسمها و همچنین درک بهتر تقویمهای کشورهای اسلامی اهمیت دارد.
سؤالات متداول
1. تقویم قمری چند روزه است؟
سال قمری حدود ۳۵۴ یا ۳۵۵ روز دارد.
2.چرا ماههای قمری جابهجا میشوند؟
چون تقویم قمری ۱۱ روز از تقویم شمسی کوتاهتر است، ماهها هر سال جلوتر میآیند.
3.تقویم قمری در کدام کشورها استفاده میشود؟
در تمام کشورهای اسلامی برای مناسبتهای دینی کاربرد دارد، بهویژه عربستان، ایران، عراق، پاکستان و…
4.اولین ماه قمری چیست؟
محرم، اولین ماه سال قمری است.
5.آیا تقویم قمری دقیق است؟
بله، اما نیاز به رؤیت هلال ماه دارد و بر اساس مشاهدات محلی ممکن است متغیر باشد.