بیوگرافی مازیار لرستانی؛ از شهره تا مازیار، زندگی‌ نامه و تغییر هویت جنسیتی

بیوگرافی کامل مازیار لرستانی

مازیار لرستانی (با نام پیشین: شهره لرستانی)، کارگردان، بازیگر، نویسنده، مدرس و فعال فرهنگی ایرانی، یکی از چهره‌های تأثیرگذار تئاتر و تلویزیون ایران در دهه‌های اخیر است. او با سابقه‌ای طولانی در حوزه هنرهای نمایشی، همواره تلاش کرده است تا با استفاده از زبان هنر، مفاهیم اجتماعی و انسانی را به مخاطبان منتقل کند. مازیار لرستانی در سال‌های اخیر نیز با تصمیم به تطبیق هویت جنسیتی‌اش، به یکی از چهره‌های شاخص در حوزه گفتگو درباره جنسیت و هویت در فضای فرهنگی ایران تبدیل شده است.

تولد و خانواده مازیار لرستانی

مازیار لرستانی در تاریخ ۳۱ خرداد ۱۳۴۵ در تهران به دنیا آمد. خانواده او اصالتاً اهل خرم‌آباد، مرکز استان لرستان هستند. پدرش قاضی دادگستری و مادرش معلم و فرهنگی بازنشسته بود. او در یک خانواده اهل فرهنگ و دانش بزرگ شد و از سنین نوجوانی به کتاب، هنر و تئاتر علاقه‌مند بود. لرستانی دارای یک خواهر و یک برادر است و در مصاحبه‌های مختلف خود به نقش خانواده در شکل‌گیری شخصیت هنری‌اش اشاره کرده است.

تحصیلات مازیار لرستانی

لرستانی تحصیلات دانشگاهی خود را در رشته‌ی کارگردانی تئاتر در دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران آغاز کرد و در سال ۱۳۶۹ فارغ‌التحصیل شد. سپس برای ادامه تحصیل وارد دوره کارشناسی ارشد فیلمنامه‌نویسی سینما در مجتمع فیلم‌سازی باغ فردوس شد و در این رشته نیز موفق به اخذ مدرک شد. این دوره‌ها، پایه‌ی نظری و عملی او را در زمینه‌های مختلف هنری تقویت کردند و مسیر فعالیت حرفه‌ای‌اش را هموار ساختند.

آغاز فعالیت‌های هنری مازیار لرستانی

فعالیت هنری مازیار لرستانی از نیمه دهه ۱۳۶۰ آغاز شد. نخستین تجربه‌ جدی او در تئاتر به سال ۱۳۶۴ بازمی‌گردد، زمانی که نمایش‌هایی چون «آدم‌برفی» و «سلطان مار» را کارگردانی و بازیگری کرد. این نمایش‌ها در جشنواره‌های تئاتری دانشگاهی و حرفه‌ای مورد توجه قرار گرفتند.
او در سال ۱۳۶۵ نخستین حضور خود در سینما را با فیلم «اوغور بخیر» (به کارگردانی سعید عالم‌زاده) تجربه کرد. این فیلم زمینه‌ای شد تا او وارد دنیای بازیگری در قاب تلویزیون و سینما شود.

فعالیت‌های سینمایی و تلویزیونی مازیار لرستانی

مازیار لرستانی در طول دهه‌های ۷۰، ۸۰ و ۹۰ خورشیدی در طیف متنوعی از آثار تلویزیونی و سینمایی حضور پیدا کرده است. حضور او در پروژه‌هایی مانند:

• سریال‌های تلویزیونی:
  مختارنامه، ما فرشته نیستیم، دوقلوها، پسرانشهر، خانه سبز، آژانس دوستی، این خانه دور است

• فیلم‌های سینمایی:
  بوی گندم، کرم، بازیچه، نغمه، همکلاس، شوخی، بچه‌های ابدی

او در نقش‌های متنوعی از مادر مهربان گرفته تا شخصیت‌های طنزآمیز و جدی ظاهر شده و توانایی بازیگری خود را در ژانرهای مختلف به نمایش گذاشته است.

فعالیت در حوزه تئاتر مازیار لرستانی

تئاتر همواره یکی از اصلی‌ترین حوزه‌های هنری مازیار لرستانی بوده است. او طی بیش از سه دهه، بیش از ۱۷ نمایش حرفه‌ای را کارگردانی کرده است که از میان آن‌ها می‌توان به نمایش‌های «سلطان مار»، «ننه دلاور»، «بادکنک قرمز»، و «نقاشی روی آینه» اشاره کرد.
او همچنین با گروه‌های نمایشی مختلف همکاری کرده و در حوزه آموزش تئاتر، کارگاه‌های متعددی را برای بازیگری، کارگردانی و فیلمنامه‌نویسی برگزار کرده است.

تدریس و فعالیت فرهنگی مازیار لرستانی

مازیار لرستانی علاوه بر فعالیت‌های هنری، در حوزه آموزش نیز فعال بوده است. او به عنوان مدرس دانشگاه و مدرس آزاد، در مؤسسات هنری و دانشگاه‌ها، دوره‌های تخصصی در زمینه‌های نمایشنامه‌نویسی، کارگردانی و بازیگری برگزار کرده است. نگاه اجتماعی و آموزشی او به هنر، باعث شده تا شاگردان زیادی در عرصه هنر از او تأثیر بگیرند.

تطبیق جنسیت مازیار لرستانی و بازگشت به هویت درونی

در تیرماه ۱۴۰۱، مازیار لرستانی در اقدامی بی‌سابقه در میان هنرمندان ایرانی، از تطبیق جنسیت خود خبر داد. او در پیامی رسمی اعلام کرد که از این پس با هویت مردانه و نام «مازیار» شناخته خواهد شد. این تصمیم نه‌تنها بازتاب گسترده‌ای در رسانه‌ها داشت، بلکه آغازگر گفتگوهای جدیدی درباره هویت جنسیتی در جامعه هنری ایران شد.

مازیار لرستانی در اظهارات خود تأکید کرد که این تغییر، یک بازگشت به «هویت حقیقی» است که سال‌ها در وجودش جاری بوده و اکنون به شکل رسمی بروز یافته است. او این تصمیم را آگاهانه، شجاعانه و در راستای پذیرش خود توصیف کرد.

همچنین اگر به زندگی هنرمندان پیشکسوت علاقه‌مند هستید، پیشنهاد می‌کنیم بیوگرافی پروانه معصومی را نیز بخوانید؛ بازیگری با کارنامه‌ای درخشان در سینما و تلویزیون ایران.

فعالیت‌های اخیر مازیار لرستانی

با وجود تغییر هویت، مازیار لرستانی همچنان در عرصه هنر فعال باقی مانده است. او در سال‌های اخیر در حوزه تولید محتوا برای کودک و نوجوان، نمایش‌های آموزشی، و تئاتر اجتماعی فعالیت می‌کند. از جمله پروژه‌های مهم اخیر او می‌توان به کارگردانی مجموعه کودک «ماجراهای خاله دنا و شپلک» و اجرای نمایش‌هایی در تماشاخانه‌های معتبر اشاره کرد.

جمع‌بندی

مازیار لرستانی را می‌توان هنرمندی متعهد، آگاه و پیشرو در عرصه هنرهای نمایشی ایران دانست. او با جسارت در ایفای نقش‌های متفاوت، تدریس و تولید آثار متنوع، و همچنین با صداقت در پذیرش و اعلام هویت حقیقی خود، تأثیری ماندگار در جامعه هنری ایران گذاشته است. بی‌تردید، نام او در تاریخ معاصر هنر ایران به عنوان شخصیتی خلاق، مؤثر و تحول‌گرا ثبت خواهد شد.